İstanbulun ən əhəmiyyətli mədəni irsləri arasında yer alan Qapalı Çarşı beş əsrdən artıq bir tarixə malikdir. Bu, dünyanın ən qədim və ən böyük bazarlarından, yaşayış mehmanxanalarından, kafelərdən və mağazalardan biridir və şəhərə gələnlərin baş çəkməli olduğu yerlərdən biridir. Qapalı Çarşı həftənin altı günü işləmək, sənətkarların emalatxanalarını görmək və ya zərgərlikdən tutmuş ənənəvi kafel və ipək parçalardan xalçalara qədər əl işi, orijinal və dəbdəbəli məhsullar almaq üçün gələn minlərlə ziyarətçini qəbul edir.
“Qapalı Çarşının canlı insan xəzinələri”
Qapalı Çarşı 1461-ci ildə Ayasofyaya gəlir gətirmək üçün tikilib. Tarixi Yarımadada Nuruosmaniye, Mercan və Beyazıt rayonları arasında yerləşən bina dinamik ticarət mərkəzinin əsasını təşkil edib. Ticarət yollarını gəzən tacirlər, dünyanın hər yerindən qiymətli daşlar, zinət əşyaları, ipək və saysız-hesabsız digər əşyalar mübadiləsi üçün Qapalı Çarşıda görüşərdilər. Qapalı Çarşı kompleksi düz və günbəzli damlarla örtülmüş 22 darvazadan ibarətdir. Bazarda 60-dan çox küçə öz adlarını əvvəlcə burada tətbiq olunan sənətkarlıqdan alır; zərgərlər, fesçilər və xalçaçılar bunlardan yalnız bir neçəsidir.
45.000 m² sahədə inşa edilən və 563 illik tarixi olan bu nəhəng kompleks canlı bir muzeydir və İstanbulun ən rəngarəng məkanlarından biridir. 3600 mağazanın yerləşdiyi bazar yayda 08.30-dan 19.30-a qədər, qışda isə 08.30-dan 19.00-a qədər açıqdır. Toxuculuq, dəri məmulatları və xalçalar da daxil olmaqla müxtəlif sənətkarlıq və məmulatlar nümayiş etdirilir. Bununla belə, bazar həm də sənətkarlar üçün inkubator rolu və çoxəsrlik usta-şagird ənənəsi - xüsusən də zərgərlik və digər türk sənətkarlıq sənətlərində, məsələn, ornamentasiya və xəttatlıqda diqqət çəkir. Sənətkarlar Qapalı Çarşıya şagird kimi gələr, illər keçdikcə kalfa olurdular və nəhayət, usta kimi seçdikləri sənətə davam edərək onlarla şagird yetişdirərdilər. Bu sənətkarlar “Qapalı Çarşının canlı insan xəzinələri” hesab olunurlar.
Təbii Film Məkanı
Qapalı Çarşı, yerli sənətkarları və qapılarında satılan əl işləri ilə yanaşı, az qala dünya içində bir dünya olan labirint kimi quruluşu ilə də diqqət çəkir.
Bazarın genişliyində, onun çoxlu dəhlizlərində və keçidlərində azmaq asandır, lakin ziyarətçilərə müntəzəm olaraq bir fincan çay və ya türk qəhvəsi təklif olunan mağazada dayanmaq da bir o qədər sadədir. Qapalı Çarşının başqa bir cəhəti onun bazarlıq mədəniyyətidir – yazılmamış qayda odur ki, həmişə ilkin təklif olunan qiymətə etiraz edilir!
İstanbulun simvolu olan Kapalıçarşı bir çox film və televiziya seriallarında ön plana çəkilir. 1963-cü ildə "Rusiyadan Sevgi ilə" filmində Sean Connery cəsarətli İngilis agenti Ceyms Bond kimi bazarda gəzir, 2012-ci ildə yayımlanan Skyfall-da Daniel Kreyq isə Bond rolunda motosikletlə bazarın damından keçib. “Arqo” casusluq filmində Ben Afflek, 2014-cü ildə çəkilmiş “Son ümid” filmindəki Russell Crowe kimi, Böyük Çarşıya baş çəkir. Bazarın ən son görünüşü 2024-cü ildə Emmy mükafatlı aktrisa Elisabeth Mossun baş rolda olduğu detektiv triller The Veil seriyasındadır.
Qastronomik kəşflər
Bu məşhur bazar həm də tarixi restoranları ilə tanınır, əksəriyyəti Qapalı Çarşının mehmanxanalarında yerləşir. Bu müəssisələrdə ənənəvi İstanbul yeməkləri ilə nahar edə və ya Qapalı Çarşı dükanları arasında yerləşən kafe, şirniyyat evləri və qəhvəxanaları ziyarət edə bilərsiniz.
