Trampın İrana qarşı gizli layihəsi: “Ərəb NATO”su qurmağa çalışır 
Helsinki zirvəsi Suriya münaqişəsinin həllinə nə töhfə verdi? 
İlqar Rəhimov Səlim Müslümovun dədəsinə necə rəhmət oxudur!
“Ağ Evi tərk edəndə 16 milyon dollar borcum var idi”
pravda.ru, 25.07.2018
Əsas xəbərlərimizdən
Ayna Sultanova parkının təmir pulu yeyilib, şirkət isə yoxa çıxıb
“Broker Əbülfəz” Avropada “qanuniləşib” və ...
Robert Köçəryan məhkəmədə Surət Hüseynovun qiyamından danışdı
Bakıda kütləvi intihara cəhd: 4 nəfər özünü öldürmək istədi
Generala rəsmi ittiham elan olundu
Ərdoğan Amerika nəşrində yazır
Bakı şəhər Baş Gömrük İdarəsində sahibkarların malları hara yoxa çıxır?
Zaur Hüseynov Bakı metrosunu necə məhv etdi?
Azərbaycan antiterror siyahısını genişləndirib
Müdafiə Sənayesi Nazirliyində daxili çəkişmələr
Koçaryanın həbsi qeyri-qanunidir? –Məhkəmədən gözlənilməz qərar
Angela Merkel Bakıya gələcək
İlqar Məmmədov azadlığa buraxılıb
Hərbçimiz yaralandı
“Danışıqlara Qazaxıstan, Azərbaycanın ABŞ və onun müttəfiqlərinə qapı açacağı qorxusu ilə qatılmışıq"
Tarix 10.08.18, 15:18 |
|
“Təsnim” İA
Avqustun 11-12-də Aktau şəhərində (Qazaxıstan), o cümlədən prezident Həsən Ruhani və xarici işlər naziri Məhəmməd Cavad Zərifin iştirakı ilə, Xəzər dənizinin sahilyanı dövlətləri başçıları və XİN rəhbərlərinin toplantısı keçiriləcək. Bu vacib görüşdə Xəzərin hüquqi statusu barədə Konvensiyanın imzalanması nəzərdə tutulur.
İndiyə qədər bu məsələ və onunla bağlı müzakirələrdə fərqli fikirlər səslənib. “Təsnim” əməkdaşı Xəzər dənizi üzrə Beynəlxalq Araşdırmalar İnstitutunun direktoru professor Meysəm Arai Dərunkala ilə bu mövzuda söhbətləşib.
Aktauda dövlət başçıları tərəfindən Xəzər dənizinin hüquqi statusu üzrə Yekun Konvensiyanın imzalanması nəzərdə tutulur. Sahilyanı ölkələrin 20 illik dialoqundan sonra onlar nədə razılaşıblar?
İlkin araşdırmalar göstərir ki, mövcud Konvensiya hüquqi olmaqdan daha çox siyasi məhsuldur. Buna görə də, siyasi faktorlarda razılaşmaya nail olmaq üçün də səbəb olmalıdır. Üçüncü faktor (Qərb və ABŞ), yəqin ki, sahilyanı ölkələrin Konvensiyanı qaçaraq imzalamasına ciddi təsir göstərib. Bu regionda ABŞ-ın təzyiqinə məruz qalan iki ölkə var – İran və Rusiya. Qazaxıstan, Türkmənistan və Azərbaycan Konvensiyadan özləri üçün iqtisadi faydaları təmin etməyə çox ümidlidirlər. Digər tərəfdən, ABŞ və NATO-nun bu bölgəyə giriş qorxusu mövcuddur. Buna görə də, Qazaxıstan, Türkmənistan və Azərbaycan İran və Rusiya üçün yaranmış şərait və böhranlardan maksimum istifadə edirlər.
Konvensiyanın imzalanması sahilyanı ölkələr arasında Xəzər dənizinin hüquqi aspektləri ilə bağlı mübahisələrin sona çatması deməkdirmi? Yoxsa bu sahədə ölkələr arasında ikitərəfli və çoxtərəfli fərqlər qalacaq?
Xeyr, təbii ki, qonşu ölkələrin gələcək sərhədlərlə əlaqədar bir-birini məhdudlaşdırmaq prosesi davam edəcək. Digər tərəfdən, müqavilə hüquqi münasibətlərin və öhdəliklərin və son nəticədə, fikir ayrılıqlarının başlanğıcıdır. Bununla yanaşı, bu Konvensiyada xüsusilə icra mexanizmləri sahəsində hər iki tərəf üçün çətinliklər yaradan bir sıra texniki səhvlər var.
Əlavə olaraq qeyd etmək lazımdır ki, görünür, bəzi tərəflər Konvensiyada nəzərdə tutulan müddəaların ölçüləri və təsirləri barədə məlumatsızdırlar. Onlar bu razılaşmaların nəticəsinin xəritədə necə əks olunduğunu bilmirlər. Bu, gələcəkdə xalqları qarşısında cavab vermələri ilə nəticələnəcək və ya xalqın tənqidini qəbul etdikləri halda, müqaviləni şübhəyə almalı olacaqlar. Bu, bir çox sərhəd müqavilələri ilə bağlı hallarda baş verib və bunun ən bariz nümunəsi Əlcəzairdə keçirilən danışıqlarda İran və İraq arasında sərhəd ixtilafıdır.
Konvensiyanın mühüm sahələrindən biri xüsusilə tranzit və enerji sahəsində inqilabi olduğu deyilən iqtisadi məsələlərdir.
Bu məsələ bir qədər şişirdilmiş görünür. Biz hazırda hansı texniki, kəmiyyət və keyfiyyət baxımından ticarətin inkişafına mane olan hansı məhdudiyyətlərin mövcud olduğunu bilməliyik. Hazırlanmış prosedurlara əsasən, Xəzəryanı ölkələr üçün heç bir məhdudiyyət yoxdur. Əslində, əsas problem – Konvensiyanın imzalanmasından sonra da aradan qalxmayacaq xarici dünya ilə əlaqədir. Çünki xarici dünya ilə əlaqə üçün Volqa çayı və daha sonra belə bir məhdudiyyəti aradan qaldırmayan Volqa-Dan kanalı ilə keçid-çıxış olmalıdır.
Gələcək zirvə üçün nəzərdə tutulan çərçivələrdən biri də terrorla mübarizədir və bu mövzuda sənəddə qeyri-müəyyənlik olacağı ehtimalı var. Sənədin imzalanmasına qədər Xəzər dənizi hövzəsində terror təhdidləri varmı?
Orta Asiya ölkələrinin ümumi yoxsulluğu və ətaləti. Belə bir vəziyyətdə bu bölgənin xalqları terror şəbəkələrinə cəlb olunur. Digər tərəfdən, narkotik maddələr ticarəti və marginal sahilyanı ölkələrə qarşı təhlükəsizlik təhdidi gündən-günə artmaqdadır. Görünür, ölkələrin daxili vəziyyəti və faktorları, habelə Qərb məxfi xidmətlərinin fəaliyyəti bu cür cinayətlərin aşkarlanmasını çətinləşdirir. Buna görə də, ölkələrin qarşılaşdığı təhdidləri müəyyənləşdirmək və həll etmək üçün əməkdaşlıq, səmərəli səylər göstərilməlidir. Əlbəttə, icbari mexanizm və ya daimi bir quruluş olmadan, bu məqsədə davamlı olaraq yetişmək çətindir.
Bəzi analitiklərin fikrincə, cari dövr İran İslam Respublikasının Xəzərin hüquqi statusu üzrə Konvensiyanı müzakirə etmə və razılaşması üçün münasib deyil. Əvvəllər də deyirdiniz ki, bu sazişlə razılaşmaq olmaz. Bunun səbəbi nədir? İndi İran İslam Respublikası üçün hansı nəticələr olacaq?
Konvensiyanın imzalanmasına qarşı çıxma ikilidir. Birincisi, siyasi (beynəlxalq və yerli). Hamımız bilirik ki, ABŞ-ın düşmən hərəkətləri səbəbindən İran yaxşı vəziyyətdə deyil. Digər tərəfdən, ərəb ölkələri və Türkiyə, hətta İsrail, habelə avropalılar da müxtəlif spreylərlə qonşu ölkələrdən İranı təhdid edirlər. Bu, müzakirəyə qoşulmamıza maneə törədib. Danışıqlar masası arxasında Qazaxıstan, Türkmənistan və Azərbaycanın ABŞ və onun müttəfiqlərinə qapı açacağı qorxusu ilə oturduq. Hüquqşünas təbirilə, bu şərtlər müzakirə masasında oturmaq üçün əlverişli deyil.
Digər tərəfdən, İranın və İran xalqının mental və siyasi yönləri belə bir təşəbbüsə hazır deyil. Paniranist, qeyri-texnokrat düşüncələr, siyasi təzadlar müqavilə imzalayanların cavab verməli olduğu amillər arasındadır. Fikrimizcə, İranın siyasi icmasını beynəlxalq dəniz qaydaları və standartlara uyğun kökləndirilməsi üçün ən azı 20-30 il vaxt tələb olunur.
Hüquqi və texniki nöqteyi-nəzərdən Konvensiyanın bəzi maddələrinə və orada olan bəzi müddəalarla bağlı ciddi tənqidlər var. Bu, siyasi və media müzakirələri üçün nəzərdə tutulmayan məsələlərdir.
Hüquqi və texniki ekspertlərimizin fikirlərinə hörmət İran tərəfinin milli maraqlarını daha qənaətbəxş təmin edə bilər. Hazırkı Konvensiyanın tənqidinə isə sərhədləri məhdudlaşdırma düsturları, xarici hərbi gəmilərin keçidinin istisna edilməsinə istinadın yoxluğu, balıqçılıq zonası üçün 10 millik genişliyin müəyyən olunması, müstəsna iqtisadi zonanın qeyri-müəyyənliyi, ədalət amilləri və prinsipinin nəzərə alınmaması, adaların prosesə daxil edilməsi və s. daxildir.
MilliYol.Az
Xəbərin oxunma sayı : 160
loading...
Analiz
- 15.08.18 Türkiyədə maliyyə böhranı - Təhlil
- 11.08.18 Almaniyanın avtomobil sənayesi çalxalanır- Avropa avtomobil sənayesinin liderlərinə nə olub?
- 10.08.18 “Saakaşviliyə NATO-nun köməyə gəlməyəcəyini də başa saldıq” -Kondoliza Rays iradlara cavab verdi
- 08.08.18 Dağlıq Qarabağ parlamenti Ermənistan hökumətinə meydan oxudu:“Robert Köçəryanı həbsdən buraxın!”
- 06.08.18 “Qorxulu Tehran”ın Trampla dialoqu:danışıqlar halında ABŞ-İsrail-Körfəz əməkdaşlığı çökəcəkək
Önəmli
-
Sahil Babayev özünün təyin etdiyi Heybət İmanovu neytrallaşdırıb - Səbəb?
Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi naziri Sahil Babayevin nazirlikdə apardığı kadr islahatları və yerdəyişmələri bir çox maraqlı nüansları ilə yadda qalır
-
“Əgər Qərbin yanında olmaq istəyirsənsə, onda Qərbdən kömək istə” – Rusiyadan Paşinyana ultimatum
Ermənistan Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatının üzvü olaraq NATO və ABŞ-la çox sıx əməkdaşlıq edir -
Polislər tanınmış iş adamını saxlayıb - Fotolar
"Hacı Mazan” kimi tanınan iş adamı Ramazan Zeynalov yol polisi tərəfindən saxlanılıb -
Mərkəzi Bankdan 200 manatlıqlarla bağlı çıqlama
Bu il Mərkəzi Bankda müstəqil dövlətimizin qurucusu ümummilli lider Heydər Əliyevin 95 illik və Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin yaradılmasının 100 illik yubileylərinin əbədiləşdirilməsi məqsədilə 200 manatlıq pul nişanı dövriyyəyə buraxılıb -
İntihar edəcəyini deyən jurnalist xəstəxanaya yerləşdirildi
Tanınmış jurnalist Səbuhi Məmmədli bu gün səhər saatlarında 1 saylı Kliniki Tibbi Mərkəzin (Semaşko) reanimasiya şöbəsinə yerləşdirilib -
Deputat: “Arağa pul xərcləmək olar, Həccə yox?”
“Kimsə inancına görə Həcc ziyarətinə gedir. Dərhal başlayırlar ki, bu Həccə xərclənən pulla beş tələbəni oxutdurmaq olar, yaxud da on kasıbın qarnını doyuzdurmaq olar” -
“Lotu Quli“ şah paltarında - Foto
Uzun müddət həbs həyatı yaşadıqdan sonra azadlığa çıxan "Lotu Quli" ləqəbli Nadir Səlifov gündən-günə nüfuz dairəsini genişləndirir -
Eynulla Fətullayev yazdı, Vüsalə Mahirqızı cavab verdi
Bu gün sabaha yaxın ölkənin əsas rusdilli portalı olan haqqın.az saytında araşdırmaçı jurnalist Eynulla Fətullayevin bir məqaləsi dərc olunub -
Neft Fondundan lirə və rublun ucuzlaşması ilə bağlı açıqlama
Dövlət Neft Fondu tərəfindən investisiya strategiyasının optimallaşdırılması, investisiya portfelinin diversifikasiyasının təmin edilməsi və uzunmüddətli gəlirliliyin yüksəldilməsi məqsədilə ARDNF-nin investisiya portfelinin əsasını təşkil edən aparıcı iqtisadiyyatlara malik ölkələrin (ABŞ, Avrozona və Birləşmiş Krallıq) valyutaları ilə yanaşı digər ölkələrin valyutalarında ifadə olunan aktivlərə sərmayə qoyuluşları da həyata keçirilir -
XİN təsdiqlədi: Diplomatlar Bakıya gəlir
"Xəzəryanı ölkələrin xarici işlər nazirlərinin müavinləri bu ilin payızında Xəzərin statusu haqqında konvensiya ilə bağlı məsləhətləşmələr keçirəcək"
Son xəbərlər
16 AVQUST 2018
23:50 Tərtərdə itkin düşmüş 17 yaşlı qız Bakıda tapıldı
23:31 İranda evlilik yaşı dəyişdirilir
22:40 Nyu-Yorkda BMT-nin binasının qarşısına onlarla yanğınsöndürən briqadası gəlib
22:11 Moskva və Yerevan ikitərəfli münasibətləri müzakirə ediblər
21:15 Avtobus sürücüsü sükan arxasında infarkt keçirdi
20:47 Fransadan Türkiyəyə dəstək gəldi
20:22 DİM jurnalistlərə müraciət edib
19:50 İsveçrə Məhkəməsi: Gülnarə Kərimovanın 800 milyon dolları Özbəkistana qaytarılacaq
19:29 Qaradağda yol tikintisinə 11,6 milyon manat ayrılıb
18:36 Yalçın Rzazadə çətin durumda - Səhhəti ağırlaşıb
18:00 Məleykə Abbaszadə: “Ali məktəblərə plan yerlərindən 88,73 faizi dolub”
17:53 Avqustun 17-nə manatın məzənnəsi
17:45 Əsəd rejimi PKK ilə anlaşa bilmir: kürdlər muxtariyyat istəyir
17:38 Sahil Babayev özünün təyin etdiyi Heybət İmanovu neytrallaşdırıb - Səbəb?
17:30 Ərdoğan Makronla telefonda nələri müzakirə etdi?
17:21 Ayna Sultanova parkının təmir pulu yeyilib, şirkət isə yoxa çıxıb
17:10 “Broker Əbülfəz” Avropada “qanuniləşib” və ...
17:05 Bakıda keçiriləcək cüdo üzrə dünya çempionatının biletləri satışa çıxarılıb
16:59 Jirinovski: “Qarabağ bizim ümumi torpağımızdır“
16:52 Avqust ayı üzrə pensiyalar hesablara köçürülüb
16:46 Robert Köçəryan məhkəmədə Surət Hüseynovun qiyamından danışdı
16:39 Polislər tanınmış iş adamını saxlayıb - Fotolar
15 AVQUST 2018
23:40 Qətərdən Türkiyəyə 15 milyardlıq dəstək
23:10 Müsəlman qadın ABŞ-da Konqresə ilkin seçkilərin qalibi oldu
22:12 Güclü leysan tütün plantasiyalarına ciddi zərər vurmayıb
21:52 Bakıda kütləvi intihara cəhd: 4 nəfər özünü öldürmək istədi
21:38 Azərbaycan döyüşçüsü Zabit Səmədov sabah növbəti rəqibi ilə görüşəcək
21:12 Britaniyalılar Türkiyəyə axışır
19:59 Ermənistanda yüksək rütbəli hərbçi işdən qovuldu
19:40 “Bəzi təhsil müəssisələrində işə gəlməyən əməkdaşlara maaş ödənilir” – Nazirlik
19:28 Magistraturaya qəbul planının 25 faizi boş qaldı
18:20 Qətər əmiri də təcili Ankaraya gəlir – Türkiyəyə dəstək
18:00 Bakı-Tbilisi uçuşları bərpa edilir
17:54 Türkiyədə ABŞ siqaretlərinə boykot çağırışı
17:48 Lənkəranda 23 yaşlı qadın bıçaqlanıb
17:42 Mehman Hüseynov şərti azadlığa buraxılmasını istəyir
17:38 Bakı-Quba yolunda təmir işləri aparılacaq
17:33 Azərbaycanlı model dünyanın “Ən seksual qadını“ siyahısında
17:29 Avropa Super Kubokunun qalibi müəyyənləşir
17:23 Murad Aslıya evlənmə təklifi edib
17:19 Türkiyədə daha bir azərbaycanlı uşaq öldü
17:14 Az yatmağın yeni təhlükəsi açıqlandı
17:10 Rusiyada 6 yaşlı uşağı ildırım vurub
17:03 Kərim: “6 il övlad həsrəti ilə qaldım“
16:58 Oğurladığı maşınla qəza törətdi
16:52 Baxçalıdan Trampa: “Baş verənlər əxlaqsızlıqdır“
16:47 5 yaşlı uşaqlar üçün sənəd qəbulu başladı
16:41 Xələf Xələfov: “Xəzər konvensiyası ölkəmizin maraqlarına tam cavab verir“
16:35 İmişli sakini suda boğulub
16:30 Goranboyda yol qəzası: 2 yaralı
16:26 “Həyat yoldaşım olacaq kişiylə qarşılaşmamışam“
16:22 Rusiyada azərbaycanlı iş adamı öldürülüb
16:17 İmişlidə 28 yaşlı gənc bıçaqla özünə xəsarət yetirib
16:12 Magistraturaya qəbul planının 25 faizi boş qaldı
16:06 Yevlaxda yol qəzası: 3 yaralı
16:01 Türkiyə ABŞ-ı məhkəməyə verəcək
15:56 Türkiyə, Rusiya və İran prezidentləri Tehranda görüşəcək
15:51 Zəvvarlarımızın yeni qrupu yola düşdü
15:47 Bakıda avtobus azyaşlını vurub öldürüb
15:43 Şamaxıda torpaq sürüşməsi baş verib
15:39 Türkiyə amerikalı rahiblə bağlı qərar verdi
15:34 NATO generalı: “Rusiya ilə müharibə Avropa üçün faciə olacaq“
15:30 Sumqayıtda əxlaqsız yuvasına qəfil basqın - Video
15:26 Dünyada 815 milyon insan aclıqdan əziyyət çəkir
15:22 Fazil Mustafa: “Trampın istədiyi neftdir, tabeçilikdir“
15:17 Azərbaycan daha beş ölkədə Ticarət Evi açacaq
15:10 “Səməd dedi ki, Sevda yaşlanıb, cavan adam istəyirəm“
15:06 Türkiyə Ordusu PKK liderlərindən ikisini məhv etdi
15:02 Şəmkirdə 1 nəfər güllələndi
14:57 Yaponiyada vulkan təhlükəsi: əhali evakuasiya edilir
14:53 Azərbaycanda daha bir kəndə təbii qaz verilib
14:49 Manaf Ağayev: “Bəxtəvərçilik verirlər“
14:42 Paşinyana beynəlxalq təşkilatda vəzifə verildi
14:37 Cənubi Koreyadan Şimala birlik çağırışı
14:33 “İnterfax-Energy“: Türk lirəsinin zəifləməsi SOCAR-a yeni imkanlar açır
14:28 Gürcüstanda ikili vətəndaşlıq qüvvəyə minib
14:22 Əfqanıstanda 2 partlayış: 10 ölü
14:17 Bakıda evdən pul və qızıl-zinət əşyaları oğurlanıb
14:13 Bakaləndə itkin düşən kişinin meyiti tapıldı
14:08 Türkiyə mediası ABŞ-a meydan oxudu
14:02 Generala rəsmi ittiham elan olundu
13:56 Mərkəzi Bankdan 200 manatlıqlarla bağlı çıqlama
13:56 Hacı Nuran Həcc ziyarətinə getdi
13:49 Moldova MDB Elektrik Enerjisi Şurasından çıxır
13:45 Qazlı içkilərin orqanizmə zərərləri
13:41 Qətər əmiri Türkiyəyə gələcək
13:32 Maşından zibil atanlar cərimələnəcək
13:13 İbtidai Sinif Müəllimlərinin 1-ci Təhsil Forumu keçiriləcək
13:08 QMİ: Qurban ətinin satılması haramdır
13:03 Mumiyada öldürücü parazitlər tapıldı
12:54 Yunan nazirdən Türkiyə açıqlaması
12:49 Trampa qarşı narazılıq artır
12:45 Türkiyədə dollar 6 lirədən aşağı düşüb
12:41 Hindistanın Rusiyada yeni səfiri təyin edilib
12:38 Bitkoin 6 min dollaradək ucuzlaşıb
12:33 Bəzi xəstəxanalarda yeyinti faktı aşkarlandı
12:27 Lionel Messi Argentina millisindəki karyerasını dondurub
12:21 Ərdoğan Amerika nəşrində yazır
12:16 Türkiyədə maliyyə böhranı - Təhlil
12:13 Milli Parkı çirkləndirən şəxs cərimələndi
12:07 Polis Rihannanın evini mühasirəyə aldı
12:02 İntihar edəcəyini deyən jurnalist xəstəxanaya yerləşdirildi
11:56 İtaliyada ölənlərin sayı 38 nəfərə çatıb
11:50 Bakı şəhər Baş Gömrük İdarəsində sahibkarların malları hara yoxa çıxır?
11:45 Bakıda 19 yeni piyada keçidi tikiləcək
11:39 Zaur Hüseynov Bakı metrosunu necə məhv etdi?
11:34 Azərbaycanda balıqartırma zavodu yenidən qurulur
11:27 Deputat: “Arağa pul xərcləmək olar, Həccə yox?”
11:23 Tramp köməkçisini məhkəməyə verdi
11:18 Dünyanın ən yaxşı universitetlərinin siyahısı açıqlandı
11:11 Pentaqonun mətbuat katibinə qarşı istintaq başladı
11:07 Çempionlar Liqasında “play-off“ cütləri müəyyənləşdi
11:02 Azərbaycan UEFA reytinqində yüksəldi
10:55 Prezidentə sui-qəsddə şübhəli bilinən 2 hərbçi saxlanıldı
10:47 Əfqanıstanda növbəti terror: 44 ölü
loading...
“Turan”ın direktorundan ABŞ, Rusiya və Azərbaycanla bağlı ilginc açıqlamalar
Mehman Əliyev: “ABŞ-ın yeni səfiri tezliklə gəlməyəcək”
TOP 10
“Elçibəy gənclərin gözü ilə” mövzusunda tədbir keçirilib
“Əbülfəz Elçibəy-80” İctimai Təşkilat Komitəsi “Elçibəy Gənclərin gözü ilə” mövzusunda tədbir keçirib
Bu insanlar ölülərlə əlaqəyə girirlər və... - Tanınmış şaman hər şeyi açdı
Sosioloq, türkoloq, araşdırmaçı, TÜRKSOY-un üzvi, "Şaman. Təbiət qüvvələri oyananda" kitabının müəllifi, əslən xakas türklərindən olan və tanınmış şaman Timur Davletovun Publika.az-a müsahibəsi
ARXİV