“Azərbaycanlı avtoritetlərin arasında münaqişə yarana bilər...“ -MÜSAHİBƏ

- Ümumiyyətlə qeyd etmək lazımdır ki, bölgədəki kriminal aləm 1990-cı illərə qədər bir, 1990-cı illərdən sonra başqa cür formalaşmışdı. Əvvəlki dövrlərdə kriminal avtoritetlər bir neçə ilə yetişmirdilər, bunu üçün onillər lazım gəlirdi. Əsasən də “tac” almaq üçün bəzən 30 il bu aləmdə olmaq lazım gəlirdi. Ona görə də köhnələr 1990-cı illərdən sonra yetişənlərə “apelsin” deyirdilər. Yəni “tez yetişən”. “Apelsinlər” SSRİ dağıldıqdan sonra, xüsusi mülkiyyətin yarandığı dövrə düşdükləri üçün bəzən daha çox maliyyə hesabına populyarlaşırdılar. “Koronanı” da pulla alanlar olurdu. Rövşənə gəlincə, yəqin ki, sözünün üstündə duran, dediyini edən birisi olduğu üçün az müddətə bu qədər hörməti qazana bilib. 

  

- Məlumdur ki, onların özlərinə məxsus qanunları, məcəllələri olur. Onlar cəmiyyətdə müəyyən qədər, gizli də olsa, “baytar” rolunu oynayırlar. Bəzən hüquq-mühafizə orqanlarının gücü çatmadığı məsələləri onlar həll edə bilirlər. Ona görə də, onlar həbs olunanda, onlara xüsusi hörmət qoyulur. Ancaq SSRİ dağılandan, xüsusi mülkiyyət yaranandan sonra bunlar başladı müəyən varlı adamlara haqq qoymağa. Onlarla əvvəlki oğru dünyası arasında münaqişə yaranmağa başladı. Sonradan onların bəziləri dil tapa bildilər, bəziləri dil tapa bilmədilər. 

-  Mən bir hüquqşünas və uzun illər hüquq qəzetinə rəhbərlik etmiş bir insan kimi, hesab edirəm ki, onun ölümündə hüquq-mühafizə orqanlarının əli var. Onun olduğu maşına diqqət etsinlər, hara məxsusdur, kimindir. Bu maşın Türkiyədə nə gəzirdi və niyə o, məhz Türkiyədə öldürüldü? Belə bir deyim var: “Gilizi heç kim saxlamır”. Kriminal avtoritetlər də nə qədər ki, güllə kimi lazımdırlar, onları qoruyurlar, heç kimə lazım olmayan bir ana çatanda isə... Həmişə də belə iş üçün qarışıq bir dövr seçilir. Hüquq-mühafizə orqanları həmişə kriminal dünya ilə qarşılıqlı anlaşma şəraitində fəaliyyət göstəriblər. Lazım gələndə isə onları bir-birinə qarşı qoyub, eyni vaxtda bir neçəsini zərərsizləşdirmək metodundan istifadə edirlər. Yəni “ilanı Seyid Əhməd əli ilə tuturlar”. Türkiyə də ona görə seçilib ki, bu ölkə indi çox qarışıqdır. Məsələn bir türkün, azərbaycanlının Rusiyada, Ukraynada  öldürülməısi başqa rezonans doğura bilərdi. Azərbaycan elan edib ki, biz 1990-cı illərdə bu məsələnin kökünü kəsmişik, bizdə kriminal dünyası mövcud deyil. 

- Hüquq-mühafizə orqanları kriminal dünyanı həmişə nəzarətdə saxlayırlar. Bəzən özləri də onlarla əməkdaşlıq edirlər. Rusiyada prokurorların, Daxili İşlər Nazirliyinin yüksək çinli məmurlarının oğru dünyasını idarə etdiyi dövrlər olub. Boris Yeltsinin (Rusiyanın keçmiş prezidenti) dövründə hüquq-mühafizə orqanları kriminal aləmin önündə “diz çökürdü”. Ona görə də sonrakı dövrlərdə hakimiyyət onların zəiflədilməsi xəttini götürdü. Bunun üçün isə müxtəlif yollardan istifadə olunur. Əksər hallarda isə onların bir-birinə qarşı qoyulması yolundan istifadə olunur. Çünki bulanıq suda balıq tutmaq asan olur. Onların bir yerdə, müıyyən xətdə olmaları hüquq-mühafizə orqanları üçün təhlükədir. Hətta tutaq ki, Azərbaycan kriminal avtoritetləri ilə rus avtoritetləri arasında münasibət yaxşılaşanda, onun da qarşısını alırlar. Müxtəlif yerlərdən, rəqib mənbələrdən daimi məlumat almaq, onları idarə etməyi daha asan edir. Əlbəttə ki, “Ded Xasanın”, Sabirabadlı Hikmətin, indi də Rövşən Lənkəranskinin ölümündən sonra kriminal aləm istər-istəməz zəifləyəcək. Elə adamlar var ki, Yeltsinin dövründə krimianl aləmə gəlib, onun dövründə bir neçə nazirlə işləyib, amma ondan sonra gələn nazirlərlə də tədbirli davranır. Yəni çalışır onların maraqlarını tapdamasın. Belə tədbirli olanlar özlərini müəyyən vaxta qədər qoruya bilirlər. Onsuz da kriminallar heç vaxt öz əcəlləri ilə ölmürlər, qocalıq yaşına çatmırlar. Çünki onlar öz işlərini görəndən sonra lazımsız olurlar. Mən hesab edirəm ki, mərhum Rövşən Lənkəranski Türkiyədə özünü qorumaq baxımından xeyli taktiki səhvlərə yol verib. Bu da görünür, onun özünü bu ölkədə daha təhlükəsiz hiss etməsi ilə bağlı olub.  

- Sözsüz ki, mərhum yazılmamış qanunlarla müəyyən iş aparıb. Kriminal avtoritetlər çox vaxt hüquq-mühafizə orqanlarının həll edə bilmədiyi və ya həll etmək istəmədiyi məsələləri həll edirlər. İnsanlar belə adamları boş yerə sevmirlər, deməli, onlara himayədarlıq edib. Bir dəfə görsəydilər ki, bunun dediyi boş sözlərdir ikinci dəfə arxasınca getməzdilər və ya indiki nüfuzu olmazdı. Belə adamlar insanların işini həll etmək üçün qubernator lazımdırsa, qubernatorla, mer lazımdırsa, merlə söhbət edə, onlara müəyyən mənada diqtə edə bilirlər. Onun yerinə kim olacaq, bunu deməyə çətinlik çəkirəm, bəlkə də bundan sonra azərbaycanlı avtoritetlərin arasında münaqişə yaranacaq. Amma, necə deyərlər, “müqəddəs yer boş qalmır”.